Anababa | Expertise voor Ouders

© Copyright Applinet Bron: https://www.anababa.nl

De wisselwerking tussen het temperament van kind en ouders

Het temperament van je kind heeft invloed op jouw opvoedtaak. Maar ook de wisselwerking tussen jouw temperament en dat van je kind bepaalt voor een groot deel hoe jullie gezinsleven eruitziet.

Het temperament van je kind

Wat is het temperament van jouw kind? Is het een moeilijk kind, een makkelijk kind of een langzame starter? Het temperament van je kind is zijn aangeboren gedragsstijl. De opvoeding van een moeilijk kind vergt meer van ouders dan de opvoeding van een makkelijk kind.

Jouw temperament als ouder

Niet alleen je kind heeft een temperament waar je rekening mee moet houden als je over opvoeden nadenkt. Jij hebt natuurlijk zelf ook een gedragsstijl die bepaalt hoe jij met je kind en met lastige (opvoed)situaties omgaat.

Wisselwerking

De wisselwerking tussen jouw temperament en dat van je kind heeft een grote invloed op:

  • hoe jij jouw taak als opvoeder ervaart en hoe jij je als opvoeder gedraagt;
  • hoe je kind zich voelt, hoe hij zich gedraagt en hoe hij presteert.

De verschillende temperamenten binnen een gezin bepalen dus hoe het gezinsleven als geheel eruitziet: is er veel ruzie, wordt er geschreeuwd en gestampt of kabbelt het rustig voort en valt er nauwelijks een onvertogen woord? Hoe minder de temperamenten bij elkaar passen, hoe meer strijd het oplevert.

Voorbeeld

Ben je een actieve ouder die snel reageert? Dan kun je behoorlijk je geduld verliezen bij een langzaam startend kind. Onbewust probeer je een langzame starter in het keurslijf van het snelle temperament te persen door hem keer op keer aan te sporen om op te schieten. Misschien ben je zelfs geneigd om je kind als lui, onwillig of onverschillig te beschouwen. Maar dat is allemaal zinloos als je je bedenkt dat dit nou eenmaal het temperament van je kind is. Sta liever een half uur eerder op zodat je kind de tijd heeft om rustig wakker te worden en zich aan te kleden.

Kijk door een andere bril

Probeer dus om jouw gedrag en het gedrag van je kind door een andere bril te bekijken: bedenk dat jullie gedrag rechtstreeks voortkomt uit jullie aangeboren temperament. Met dwang of straf kun je dan geen gedragsverandering bereiken. Als je het gedrag van je kind op deze manier probeert te begrijpen, voorkom je onnodige spanningen, verwijten en conflicten.

Pas je opvoedingsstrategie aan

Herken je een bepaald temperament bij je kind? Pas je opvoedingsstrategie dan aan (als je huidige strategie niet werkt).

  • Bij een sociaal en open kind werkt een zachtaardige, stimulerende opvoedingsstrategie bijvoorbeeld beter dan een autoritaire stijl (waarbij het kind straf krijgt als hij zich niet aan de regels houdt).
  • Een moeilijk kind ontwikkelt zich beter wanneer hij consequent en vastberaden wordt opgevoed, met heldere grenzen en tegelijk een positieve, geduldige benadering.
  • Een kind dat onrustig, gejaagd of angstig is heeft het meeste baat bij een rustige, evenwichtige opvoeding die hem een veilig gevoel geeft. En waarin hij niet bang hoeft te zijn voor straf.

Heb realistische verwachtingen

Realiseer je dat je temperament kan bepalen wat voor verwachtingen jij hebt van je kind. Ben jij een sociale, initiatiefrijke ouder die snel reageert en zich makkelijk aanpast? Dan verwacht je vaak dat je kind zich ook zo gedraagt. Als jouw kind een heel ander temperament heeft en zich dus heel anders ontwikkelt, dan kun je best teleurgesteld raken. Pas dus ook je verwachtingen aan het temperament van je kind aan.

Bronnen

  • Gek van je kind. Opvoeden, hoe doe je dat nou? Saskia Nihom-Nijstad (2006). Uitgeverij het Spectrum, Utrecht
  • Chemie tussen kind en opvoeders. Ouders, leer je eigen temperament kennen (René Diekstra) is een hoofdstuk uit de Opvoedingscanon van René Diekstra en Malou van Hintum (red.) Uitgeverij Bert Bakker, 2010.
  • Adviseur bij het schrijven van dit artikel was orthopedagoog en kindercoach Jolanda Tettero.

Auteur: MP. © Copyright Applinet 2009-heden.