Anababa | Expertise voor Ouders

© Copyright Applinet Bron: https://www.anababa.nl

Welke opvoedingsstijl is de beste?

Welke opvoedingsstijl past het beste bij jou en bij je kind? Ook andere factoren spelen een rol bij het bepalen van je opvoedingsstijl.

Opvoedingsstijlen

Er zijn 4 opvoedingsstijlen. Welke opvoedingsstijl de beste is, is niet zomaar te zeggen. Dat hangt af van:

  • de situatie
  • het geslacht en temperament van je kind
  • je eigen opvoeding en karakter
  • de omgeving waarin je je kind opvoedt

Bovendien is je opvoedingsstijl niet altijd volledig democratisch of volledig autoritair. Meestal is je opvoedingsstijl overwegend één van de 4 typen (autoritair, toegeeflijk, democratisch of verwaarlozend). En soms kun je iets meer opschuiven richting een ander type.

Situatie

Afhankelijk van de situatie kun je kiezen voor een andere nadruk in je opvoedstijl.

Opschuiven naar autoritair

Stel, je bent een democratische (of autoritatieve) opvoeder. Je vindt het dus belangrijk om regels uit te leggen en om de wensen en behoeften van je kind te respecteren. Toch kun je in een bepaalde situatie kiezen voor een meer autoritaire benadering. Als je in een winkel staat en je kind zeurt om een snoepje, wil je geen discussie aangaan. Je kunt dan wat strenger zijn en meteen duidelijk zeggen dat dat niet mag.

Opschuiven naar toegeeflijk

In de zomervakantie zijn de regels wat losser en blijft het langer licht. Je kunt dan besluiten om iets toegeeflijker te zijn als je kind vraagt of hij wat langer op mag blijven.

Temperament en geslacht van je kind

Ieder kind heeft zijn eigen aanpak nodig: de juiste mix van liefde en leiding. Heeft jouw kind een gemakkelijk en meegaand temperament? Dan floreert hij waarschijnlijk bij een democratische opvoedingsstijl. Of lijkt jouw kind ervan te genieten om jou dwars te zitten? Luistert hij helemaal niet naar je, wat je ook zegt? Dan roept hij een autoritaire of juist toegeeflijke opvoedingsstijl op.

Jongens en meisjes

Of je kind een jongen of een meisje is, maakt meestal ook uit voor de opvoedingsstijl die je hanteert. Ouders noemen een zoon vaker lastig dan een dochter. Daardoor kiezen ze bij jongens vaak voor een andere opvoedingsstijl dan bij meisjes.

Je eigen opvoeding en karakter

Je eigen karakter heeft invloed op de opvoedingsstijl die je kiest. En ook de manier waarop je zelf bent opgevoed speelt een rol.

Perfectionist

Ben je een perfectionist en wil je steeds het beste voor je kind? Dan is de kans groot dat je een autoritaire opvoedingsstijl hebt. Je verwacht dat je kind je gehoorzaamt en dat je medeopvoeder jouw aanpak volgt. Je hebt de neiging om alles te regelen en te controleren en om de opvoeding als jouw project te zien.

‘Pleaser’

Misschien ben je eerder een ‘pleaser’, iemand die het graag anderen naar de zin maakt en conflicten uit de weg gaat. Je bent dan geneigd tot een toegeeflijke opvoeding, omdat je bang bent dat je kind je anders niet aardig vindt. Heeft je kind grenzen nodig? Dan laat je het liever aan je partner over om die te stellen.

Je eigen opvoeding

Hoe ben je zelf opgevoed? Wat heb je van huis uit meegekregen? Wil je dat ook weer aan je kind meegeven, of juist niet? Misschien heb je je voorgenomen om het allemaal heel anders aan te pakken. Toch herken je vaak de stem van je vader of moeder als je je eigen kind toespreekt.

Omgeving

Je directe omgeving bepaalt ook veel een deel hoe je je kind opvoedt. Woon je in een gehorige flat in een gevaarlijke buurt? Dan zul je misschien eerder kiezen voor een autoritatieve opvoeding dan de ouder die in een groot huis in een gezellige buurt woont.

Samenleving

In onze westerse samenleving, die gericht is op het individu, is een democratische opvoedingsstijl waarschijnlijk het meest geschikt. Want die opvoedstijl bevordert de zelfstandigheid en autonomie van een kind.

Cultuurverschillen

In andere culturen zijn sociaal functioneren, familiezin en gezagsgetrouwheid belangrijke doelen in de opvoeding. Het individu is daar minder belangrijk. In zo’n samenleving zal de meest gebruikte opvoedingsstijl de autoritaire zijn.

Tijdgeest

Ook de tijd waarin je kinderen krijgt, heeft invloed op de opvoedingsstijl. In de jaren ’60 van de vorige eeuw  was de anti-autoritaire opvoeding erg populair in Nederland. Dit was een reactie op de autoritaire opvoedingsstijl van de periode daarvoor. Waarschijnlijk heeft die kortstondige anti-autoritaire trend tot gevolg gehad dat de algehele opvoeding sinds de jaren ’70 democratisch van karakter is.

Bronnen

  • Ontwikkeling in vogelvlucht. Ontwikkeling van kinderen en adolescenten, Martine F. Delfos (vijfde druk, 2009) Uitgeverij Pearson, Amsterdam
  • Liefde en leiding. Vier verschillende opvoedstijlen (Janneke Wubs) is een hoofdstuk uit de Opvoedingscanon van René Diekstra en Malou van Hintum (red.) Uitgeverij Bert Bakker, 2010.
  • Opvoeden, geniet ervan! De meest gestelde vragen aan de opvoeddesk van baby tot en met puber. Emmeliek Boost (2006) Uitgeverij Lifetime (Kosmos Z&K), Utrecht.
  • Adviseur bij het schrijven van dit artikel was orthopedagoog Jolanda Tettero.

Auteur: MP. © Copyright Applinet 2009-heden.