Anababa | Expertise voor Ouders

© Copyright Applinet Bron: https://www.anababa.nl

Formeel gezag over een minderjarig kind

De wet kent verschillende vormen van gezag over een kind. Die spelen een rol bij erkenning, maar ook bij echtscheiding of overlijden. We zetten ze hier allemaal op een rijtje.

Wat is gezag?

Alle kinderen en jongeren onder de 18 jaar staan onder gezag. Dat betekent dat zij sommige beslissingen niet zelf mogen nemen. Meestal hebben de ouders het gezag. Wordt het gezag uitgeoefend door iemand die niet de ouder is van een kind? Dan heet dat voogdij.

In de praktijk

Als je gezag hebt over je kind, dan:

  • ben je verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van je kind;
  • beheer je het geld en de spullen van je kind;
  • bent je de wettelijk vertegenwoordiger van je kind. Je doet dan officiële handelingen voor je kind, bijvoorbeeld een handtekening zetten;
  • ben je wettelijk aansprakelijk voor wat je kind doet. Vanaf 14 jaar kan je kind zelf aansprakelijk zijn voor wat hij of zij doet.

Vormen van gezag

Er zijn verschillende vormen van gezag.

Ouderlijk gezag van één ouder

Als moeder heb je automatisch het ouderlijk gezag als je niet getrouwd bent. Bijvoorbeeld als de vader:

  • het kind niet erkend heeft;
  • het kind wel erkend heeft, maar geen gezamenlijk gezag heeft aangevraagd bij de rechtbank.

Tip: De vader kan gezamenlijk ouderlijk gezag aanvragen bij de rechter. Hij moet het kind dan wel erkennen. Of jullie moeten een geregistreerd partnerschap hebben. Dan is erkenning voldoende om ook ouderlijk gezag te hebben.

Check: Je kunt ook het ouderlijk gezag hebben als de rechter het aan jou heeft toegewezen.

Gezamenlijk ouderlijk gezag

Je hebt het gezamenlijk ouderlijk gezag over je kinderen als jullie:

  • getrouwd zijn;
  • een geregistreerd partnerschap hebben en de vader het kind erkend heeft.

Gaan jullie scheiden of uit elkaar? Dan houden jullie het gezamenlijk gezag. Als je dat niet wilt, dan kun je aan de rechter vragen of één van jullie het gezag kan krijgen. Daar heb je een advocaat bij nodig. Een rechter zal dit alleen in bijzondere situaties toestaan.

Check: Je kunt als ouder ook gezamenlijk gezag uitoefenen met iemand die niet de (biologische) ouder van het kind is. Dit kan je partner zijn, met wie je het kind verzorgt en opvoedt.

Voogdij

Voogdij is gezag over een kind dat door iemand anders dan de ouders wordt uitgeoefend. Bijvoorbeeld als beide ouders zijn overleden, of als de ouders geen gezag (meer) mogen hebben. Ook een voogdij-instelling, zoals Bureau Jeugdzorg, kan de voogdij over een kind hebben. De rechter benoemt een voogd. Degene die voogd wordt, moet van tevoren verklaren dat hij voogd wil worden. In je testament kun je opnemen wie de voogd over je kind moet worden als jij geen gezag meer hebt.

Gezamenlijke voogdij

Een voogd kan ook samen met zijn of haar partner de voogdij hebben. Dat heet dan gezamenlijke voogdij. De twee partners moeten het kind dan samen verzorgen en opvoeden. Een rechter bepaalt of de partner van de voogd ook een persoonlijke band heeft met het kind. Want dat is een voorwaarde voor gezamenlijke voogdij.

Check: Ook twee mannen of vrouwen kunnen samen voogd zijn.

Tip: Wie zorgt er voor jullie kinderen als jullie er niet meer zijn? Dat kun je vastleggen in een testament.

Aanbevolen websites

Bronnen

Informatie van de Rijksoverheid:

Auteur: MP. © Copyright Applinet 2009-heden.