Anababa | Expertise voor Ouders

© Copyright Applinet Bron: https://www.anababa.nl

3 weken zwanger

Deze week begint het: zaadcel en eicel smelten samen, het allereerste begin van nieuw leven. En je bent dan al meteen 3 weken in verwachting! De eerste week van zijn bestaan hebben medici allerlei ingewikkelde namen bedacht voor ieder nieuw stadium van het klompje cellen. Eind week 3 is het nieuwe leven ingenesteld in je baarmoederwand.

Wat gebeurt er in week 3 in jouw lichaam?

In jouw lichaam vindt in het begin van deze week een ware race plaats. Zo’n 100 tot 400 miljoen zaadcellen gaan, nadat jullie gevreeën hebben, op weg naar de ene eicel. Meestal doen zij er een paar uur over om de eileider te bereiken, maar er zijn ook snelle jongens bij die er maar een half uur over doen. Is er nog geen eicel? Dan kunnen zij zo’n vier dagen blijven leven.

Zaadcel verliest zijn kap

De zaadcellen veranderen zodra ze de eicel bereiken. De kap van de kop verdwijnt langzaam, zodat er enzymen vrij komen. Die zijn nodig om het omhulsel van de eicel af te breken. Na een aantal uren komt de wand van de eicel in zicht. De zaadcel die dan als eerste naar binnen dringt, is de winnaar. Onmiddellijk verandert het omhulsel van de eicel zodat er geen nieuwe zaadcellen meer naar binnen kunnen dringen. Hoofd en staart van de zaadcel dringen het vocht van de eicel binnen. Vervolgens deelt de eicel zich in een nieuwe grote eicel en een kleine cel, het tweede polaire lichaam. Dit laatste heeft geen functie en verdwijnt vanzelf, samen met het eerste polaire lichaam.

Staart verdwijnt

In de kop van de zaadcel ligt de kern, de nucleus. Is die eenmaal in de eicel, dan wordt de nucleus groter, terwijl de staart langzaam verdwijnt. De twee kernen van zaadcel en eicel versmelten tot het nieuwe leven. Dit prille begin van je baby heet een zygote. Het is het begin van je zwangerschap. Dit proces van samensmelten van eicel en zaadcel duurt ongeveer 24 uur.

Vroege zwangerschapshormoon

Na nog eens 24 tot 48 uur is je zwangerschap al aan te tonen in je bloed doordat hier de vroege zwangerschapsfactor (EPF) in te vinden is. Dit is een eiwit dat ervoor zorgt dat jouw lichaam de zaadcel van je partner niet afstoot. Maar jullie moeten nog even geduld hebben. De zwangerschapstest die je bij de drogist koopt, werkt pas als de zwangerschap met hormonen in je urine is aan te tonen. Dat is op z’n vroegst als je volgens de officiële telling 5 weken zwanger bent.

Het lege vocht- of eiblaasje

Naast de eicel is er ook nog het lege vochtblaasje, dat de eicel heeft achtergelaten bij haar ‘sprong’. Vlak na de eisprong wordt dit vochtblaasje omgevormd tot een klier die hormonen aanmaakt, vooral progesteron, maar ook nog wat oestrogeen. Progesteron zet het baarmoederslijmvlies aan om zich verder voor te bereiden om een bevruchte eicel in te nestelen: het slijmvlies wordt dikker en de klieren hierin gaan voedingsstoffen uitscheiden die het embryo kunnen voeden. Deze hormoonproducerende klier, het gele lichaam, blijft bestaan tot ongeveer je ongeveer 20 weken zwanger bent. Dan is de placenta voldoende ontwikkeld om de hormonen progesteron en oestrogeen te produceren, die ervoor zorgen dat de zwangerschap in stand wordt gehouden. Het zwangerschapshormoon hCG (human chorionic gonadotropin) dat wordt uitgescheiden door het embryo, voorkomt dat het gele lichaampje wordt vernietigd. Meer hierover kun je lezen in week 4.

Hoe ontwikkelt je baby zich deze week?

Het leven van je baby start als zygote, een eencellig vormpje dat is ontstaan nadat een zaadcel en jouw eicel zijn samengesmolten: de bevruchting.

Jongen of meisje is al bepaald

In de zygote is de helft van de erfelijke informatie gemixt met de helft van de erfelijke informatie van je partner. Dat betekent dat er weer het normale aantal chromosomen aanwezig is en een nieuw en uniek wezentje is ontstaan. De zaadcel van de vader bepaalt of de baby een jongen of een meisje wordt. De oorspronkelijke zaadcel had zowel een X-chromosoom als een Y-chromosoom. Maar die is twee maal in tweeën gesplitst, zodat er vier zaadcellen ontstaan die ieder de eicel kunnen bevruchten. Twee van deze definitieve zaadcellen bevatten een X-chromosoom en 2 een Y-chromosoom. Als er in de zaadcel die de eicel bevrucht een X zit, dan wordt je baby een meisje. Met een Y wordt het een jongen.

Ontwikkeling begint met splitsen van cellen

Een dag na de bevruchting deelt deze zygote zich in twee cellen. Bijzonder is dat de nieuwe cellen niet groeien, maar binnen de ruimte van het omhulsel blijven. Het lijkt net alsof de oorspronkelijke cel doormidden is gekliefd, net zoals je een houtblok klieft. Daarom heet deze deling ook wel klieving. En ook de twee nieuwe cellen klieven weer in tweeën, zodat er vier cellen, ook wel blastomeren genoemd, binnen het ene omhulsel zitten. En zo gaat dat verder, van 2 naar 4 cellen, naar 8 cellen naar 16 enzovoort.

Een nieuwe naam voor het wezentje

Bestaat het klompje cellen uit minimaal 32 cellen, dan veranderen de cellen een beetje van vorm en gaan ze heel dicht tegen elkaar aanliggen, als in een compacte bal. De cellen plakken haast een beetje aan elkaar vast, net alsof ze samen de bes van een moerbei of braam vormen. Dit veelcellige organisme heet daarom morula (Latijn voor moerbei).

Bevruchting in de eileiders

De bevruchting en de daaropvolgende klieving tot een meercellig organisme gebeurt allemaal in een van de eileiders. De trilharen in deze eileider stuwen de celmassa voort totdat die in de baarmoeder terecht komt. Dat is na een dag of drie.

Na vier dagen in de baarmoeder

Na een dag of vier gaat dit meercellige wezentje de baarmoeder binnen. Ondertussen gaan de veranderingen door. Het wezentje bestaat al snel uit een ‘huid’ van één cellaag dik als een cirkel om een centrale holte heen. Die holte heet ook wel de dooierzak. De rest van de cellen komt als een klompje aan een kant van deze holte terecht. Dit klompje cellen groeit uit tot jullie baby. Maar nu draagt het nog de naam 'blastocyste'.

Groei van de cellen

Doordat er nu een nieuwe ‘huid’ om alle cellen heen ligt, kan het omhulsel dat er nog steeds omheen zat, verdwijnen. En dan hebben de cellen binnenin de ruimte om verder uit te groeien, met voedingsstoffen die uit de baarmoeder komen.

Na zes dagen bij de baarmoederwand

De blastocyste dobbert nog een dag of twee vrij rond in de baarmoeder. Dan, zes dagen na de bevruchting, en nog steeds in week 3 van je zwangerschap, komt de blastocyste aan bij de baarmoederwand. De kant van de blastocyste waar het klompje cellen ligt, hecht zich aan het baarmoederslijmvlies. Dan gaan de cellen aan de oppervlakte woekeren: ze groeien uit en dringen als een soort vingers het baarmoederslijmvlies binnen. Aan het eind van deze derde week dat je in verwachting bent, zit de blastocyste oppervlakkig vast aan de baarmoederwand. Deze cellen worden gevoed door de cellen in de baarmoederwand die door dit binnendringen kapot gaan.

Check: Schrik niet als je tijdens de innesteling wat bloed verliest. Dat komt doordat bloedcellen uit je baarmoeder kapot gaan. Daarbij kan een beetje bloedverlies optreden.

Hoe groot is de baby aan het eind van week 3?

Wat bij de bevruchting begon met 1 cel is nu uitgegroeid tot duizenden cellen van 0,1 tot 0,2 mm groot.

Wat moet je regelen?

Speciaal in week 3

Bewaar vooral je geduld. Jullie kunt pas in week 5 testen of je zwanger bent. Maar misschien merk je wel veranderingen in jezelf die wijzen op een zwangerschap.

Aanbevolen websites

Animatiefilmpjes van de ovulatie, tot bevruchting en ontwikkeling in week 4.

Bronnen

  • Informatie over toxoplasmose (Predictor)

Zwangerschap van week tot week

Vorige week: 2 weken zwanger Volgende week: 4 weken zwanger

Auteur: Leonore Noorduyn

Auteur: MP. © Copyright Applinet 2009-heden.